Đáp ứng vật chủ với Plasmodia gồm sự sản xuất các quần thể to lớn các tế bào đơn nhân trong máu và các đại thực bào ở mô trong lách và gan. Vì sự quá sản (hyperplasia) của hệ thống thực bào đơn nhân được tin rằng là làm nâng cao như một hệ quả của một sự đi đến tế bào đơn nhân của máu được tăng cường, chúng tôi đã kiểm định sự đáp ứng ứng động hóa học (chemotactic) của tế bào đơn nhân ở 19 bệnh nhân mắc sốt rét cấp tính nguyên phát. Ngoài ra, đo đạc ứng động hóa học (chemotaxis) của bạch cầu đa nhân trung tính ở 12 bệnh nhân.

Trước khi khởi đầu điều trị với thuốc kháng sốt rét một sự ức chế có ý nghĩa của ứng động hóa học tế bào đơn nhân được quan sát trong xấp xỉ 1/2 số bệnh nhân khi được so sánh với các chủ thể đối chứng khỏe mạnh. Sự ức chế này được tìm thấy trong sốt rét do P. falciparum cũng như trong bệnh nhân mắc sốt rét do P. vivax hoặc P. ovale gây ra. Sự đáp ứng không đặc hiệu thụ thể, vì các đáp ứng này hướng tới casein và zymosan bị hoạt hóa trong huyết thanh đã minh chứng sẽ bị ứng chế tương tự. Ứng động hóa học của bạch cầu đơn nhân được theo dõi trong 14 bệnh nhân, sự kéo dài điều trị và sau khi khỏi hoàn toàn. Sau 3 ngày điều trị sự đáp ứng đã cải thiện ở hầu hết bệnh nhân, và sau 7 ngày ở tất cả bệnh nhân có một ứng động hóa học đối với bạch cầu đơn nhân trở nên bình thường, mà tình trạng này duy trì bình thường sau 1 tháng. Không có sự khác biệt về mặt ý nghĩa thống kê giữa sốt rét do P. falciparum và P. vivax/ovale đã được quan sát liên quan đến đáp ứng ứng động hóa học của bạch cầu đơn nhân trong máu. Ứng động hóa học của bạch cầu đa nhân ở bệnh nhân sốt rét do nhiễm P. falciparum bị ức chế tương tự trước điều trị (54% của nhóm chứng), vẫn là khiếm khuyết sau 3 ngày điều trị, và gần như bình thường hóa sau 7 ngày điều trị (87% của nhóm chứng). Ngoài ra, các hoạt động thực bào của bạch cầu đơn nhân và diệt nấm candida đã được đánh giá trong cùng các bệnh nhân vào lúc nhập viện và suốt quá trình theo dõi. Trái lại với ứng động hóa học, các chức năng này là bình thường ở tất cả bệnh nhân bất cứ lúc nào đo đạc. Kết luận, không phải tất cả chức năng tế bào bị thay đổi trong hoạt động (in concert: perfomance), và sự ức chế chưa từng được báo cáo trước đây của sự di chuyển bạch cầu thông qua ứng động hóa học có thể phản ánh một sự thay đổi trong tiểu quần thể bạch cầu máu, mất sự hoạt hóa (deactivation) trên cơ thể người bệnh hoặc một tác dụng ức chế trực tiếp của các sản phẩm được plasmodia gây cảm ứng.

PMID:3808753 [PubMed - indexed for MEDLINE]

Tài liệu tham khảo

Nielsen H, Kharazmi A, Theander TG.(1986). Suppression of blood monocyte and neutrophil chemotaxis in acute human malaria. Parasite Immunol. 1986 Nov;8(6):541-50.

Bs Phan Quận – Hội Truyền Nhiễm Việt Nam