Vấn đề nghiên cứu: Sự nổi lên và lan rộng của Plasmodium falciparum và Plasmodium vivax kháng các thuốc kháng sốt rét có sẵn tượng trưng cho một bước thụt lùi chính trong việc kiểm soát bệnh sốt rét và tỷ lệ mắc và tử vong liên quan đến chúng. Mục tiêu của nghiên cứu này là nhằm đánh giá quá trình kháng thuốc của P. falciparum và P. vivax với các thuốc sốt rét được dùng phổ biến ở vùng sốt rét lưu hành tại Amazon thuộc Brazil.

Phương pháp: Nghiên cứu này đã được thực hiện tại Manaus (bang Amazonas), ở vùng  Amazon thuộc Brazil. Tổng số có 88 chủng P. falciparum 178 chủng P. vivax đã được phân lập từ năm 2004 đến năm 2007. Chúng tôi đã dùng xét nghiệm sắc lượng DELI để xác định độ nhạy của các chủng P. falciparum với chloroquine, quinine, mefloquine và artesunate và độ nhạy của các chủng P. vivax với chloroquine và mefloquine (colorimetric DELI test).

Kết quả: Như đã được mong đợi, có một tỷ lệ hiện mắc cao các chủng P. falciparum kháng với chloroquine (78,1%). Tỷ lệ hiện mắc của các chủng phân lập với quá trình đề kháng hoặc giảm nhạy cảm đối với quinine, mefloquine và artesunate tương ứng là 12,7; 21,2 và 11,7%. Ở trường hợp của P. vivax, tỷ lệ hiện mắc của thành phần các chủng phân lập đề kháng với chloroquine và mefloquine tương ứng là 9,8 và 28%. Đối với tất cả các thuốc kháng sốt rét đã được kiểm định, chúng tôi đã không tìm thấy những sự khác biệt về tần số của các chủng phân lập với thành phần thuốc đề kháng hoặc trung bình hình học của IC50s khi so sánh dữ liệu ở những năm 2004, 2005, 2006 và 2007.

Kết luận: Các chủng phân lập P. falciparum chủ yếu tại vùng dịch sốt rét lưu hành ở Brazil vẫn đề kháng với chloroquine, và giảm độ nhạy với quinine, mefloquine và artesunate đã gặp ở 10 - 20% của các chủng phân lập phải được lưu tâm, đặc biệt với artesunate. Các chủng phân lập của Plasmodium vivax cũng đã cho thấy một tỷ lệ có ý nghĩa của các chủng phân lập có sự giảm nhạy cảm với chloroquine (thuốc tuyến đầu) và chủ yếu với mefloquine. Dữ liệu được trình bày ở đây cũng xác minh tính hữu ích của xét nghiệm DELI nhằm phát sinh các kết quả có thể tác động đến các chính sách y tế công cộng.

(DELI test: Test phát hiện miễn dịch gắn kết enzyme 2 phía (DELI test) được dựa lên sự phát hiện LDH của ký sinh trùng sốt rét mà ký sinh trùng tạo ra trong quá trình tăng trưởng, bằng các phương tiện của kháng thể đơn dòng, test này rất nhạy cảm để phát hiện ký sinh trùng máu thấp (0,005%) và dễ dàng thực hiện trên môi trường thực địa, không cần đến người soi lam kính được huấn luyện chuyên nghiệp, test này cũng được dùng trong sốt rét kháng thuốc).

Tài liệu tham khảo

Lilian R Pratt-Riccio, Yonne F Chehuan, Maria José Siqueira, Maria das Graças Alecrim, Cesare Bianco-Junior, Pierre Druilhe, Philippe Brasseur, Maria de Fátima Ferreira-da-Cruz, Leonardo JM Carvalho and Cláudio T Daniel-Ribeiro. (2013). Use of a colorimetric (DELI) test for the evaluation of chemoresistance of Plasmodium falciparum and Plasmodium vivax to commonly used anti-plasmodial drugs in the Brazilian Amazon. Malaria Journal 2013, 12:281 doi:10.1186/1475-2875-12-281. Published: 12 August 2013

Bs Phan Quận – Hội Truyền Nhiễm Việt Nam