Dr. Matthew A viết "Việc dùng đồng thời các chất ức chế đầu tiếp nhận beta adrenergic (beta adrenergic receptor blockers: beta-blockers) và TMP-SMX có thể tạo ra một nguy cơ cao tăng nồng độ kali máu”. Weir từ Đại học Western Ontario in London, Canada, và các đồng sự. "Hai nghiên cứu bệnh chứng ghép cặp được điều hành để thăm dò sự kết hợp giữa việc nhập viện vì tăng kali máu và việc dùng TMP-SMX ở bệnh nhân cao tuổi tiếp nhận beta-blockers."

Trong nghiên cứu tiến cứu gồm 299.749 người cao tuổi tối thiểu là 66 tuổi, người đã dùng beta-blockers và đã được nhận diện việc dùng thuốc được gắn liền với hồ sơ quản lý sức khỏe ở Ontario, Canada. Các hồ sơ báo cáo này cũng đã cho phép việc thu thập dữ liệu liên quan đến việc dùng thuốc và nhập viện vì tăng kali máu.

Từ năm 1994 đến 2008, 189 bệnh nhân phải nhập viện vì tăng kali máu trong vòng 14 ngày tiếp nhận kháng sinh đang nghiên cứu. Nguy cơ tăng kali máu đòi hỏi phải nhập viện lớn 5 lần hơn đối với TMP-SMX so với amoxicillin (OR được điều chỉnh 5,1; 95% CI, 2,8 – 9,4). Ciprofloxacin, norfloxacin, và nitrofurantoin thì không kết hợp với nguy cơ tăng kali máu đòi hỏi phải nhập viện.

Sự kết hợp của TMP-SMX với nguy cơ tăng kali máu đòi hỏi phải nhập viện là lớn hơn khi các liều TMP-SMX cao hơn. Việc phân tích sơ bộ lặp lại trong một nghiên cứu tiến cứu ở người lớn không dùng beta-blockers đã cho thấy rằng nguy cơ tăng kali máu đối với TMP-SMX so với amoxicillin thì không có sự khác biệt ý nghĩa từ đó đã tìm thấy trong số những người dùng beta-blockers.

Các tác giả nghiên cứu đã ghi nhận "Mặc dầu TMP-SMX liên quan với một nguy cơ tăng kali máu ở người cao tuổi, các dữ liệu này cho thấy không tăng thêm nguy cơ khi dùng phối hợp với các beta-blockers,".

Các hạn chế của nghiên cứu này gồm không phân bệnh nhân ngẫu nhiên về các kháng sinh nghiên cứu dẫn đến yếu tố nhiễu có thể còn lại; thiếu thông tin về các yếu tố nguy cơ như dùng thực phẩm mang potassium, việc dùng thuốc không kê trong đơn, và việc tuân thủ dùng thuốc; yếu tố nhiễu có thể do sự chỉ định; và có thể do sự phân loại các biến phơi nhiễm và các biến kết quả sai.

Các tác giả nghiên cứu kết luận "nghiên cứu của chúng tôi cho thấy một sự hợp lý có ý nghĩa, sinh học, nguy cơ tăng kali tùy thuộc liều thuốc trong số những người dùng TMP-SMX”.

"Thầy thuốc phải biết rõ nguy cơ này và cân nhắc đo nồng độ kali máu ở bệnh nhân già được dùng kháng sinh này để điều trị."

Tony Antoniou và cộng sự thuộc Đại học Toronto in Ontario, Canada, tiến hành một nghiên cứu bệnh – chứng ghép cặp, dựa vào quần thể, với mục đích để xác định nguy cơ về tăng kali máu phải nhập viện ở bệnh nhân già được điều trị với TMP-SMX cùng với hoặc là một thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACEI) hoặc một chất ức chế đầu tiếp nhận angiotensin (angiotensin receptor blocker: ARB).

Nghiên cứu tiến cứu này gồm các cư dân của Ontario, Canada, người có tuổi tối thiểu là 66 tuổi và là người tiếp nhận điều trị liên tục với hoặc là một ACEI hoặc một ARB. Các trường hợp được xác định khi bệnh nhân tăng kali máu liên quan đến việc nhập viện trong vòng 14 ngày tiếp nhận một đơn thuốc về TMP-SMX, amoxicillin, ciprofloxacin, norfloxacin, hoặc nitrofurantoin. Dựa lên tuổi, giới, và sự có mặt hoặc vắng mặt bệnh thận mãn tính và đái tháo đường, có đến 4 bệnh nhân đối chứng được ghép với mỗi trường hợp.

Trong số 4.148 bệnh nhân nhập viện liên quan đến tăng kali máu trong thời kỳ nghiên cứu 14 năm, 371 bệnh nhân xảy ra trong vòng 14 ngày phơi nhiễm với kháng sinh. Việc dùng TMP-SMX có một nguy cơ tăng lên gần 7 lần tăng kali máu được kết hợp với nhập viện so với amoxicillin (OR được điều chỉnh, 6,7; 95% CI, 4,5 – 10,0). Các kháng sinh khác được nghiên cứu đã không kết hợp với nguy cơ tăng kali.

Các hạn chế nghiên cứu gồm việc dùng dữ liệu điều trị, thiếu thông tin liên quan các yếu tố nguy cơ khác và các sự kiện bệnh nhân ngoại trú, thiếu sự tổng quát hóa đến các bệnh nhân trẻ hơn với các yếu tố nguy cơ ít hơn đối với tăng kali máu, và thiếu sự đảm bảo về tính chính xác của việc mã hóa xuất viện đối với chứng tăng kali máu.

Các tác giả nghiên cứu viết "trong số các bệnh nhân cao tuổi được điều trị với ACEIs hoặc ARBs, việc dùng trimethoprim-sulfamethoxazole được kết hợp với một sự gia tăng chủ yếu về nguy cơ tăng kali máu phải nhập viện liên quan tới các kháng sinh khác". "Điều trị bằng các kháng sinh thay thế cần được cân nhắc ở các bệnh nhân này khi tình trạng lâm sàng thích hợp."

Tài liệu tham khảo

Laurie Barclay. (2010). Trimethoprim-Sulfamethoxazole May Increase Risk for Hyperkalemia in the Elderly. FromMedscape Medical News . Acessed on August 5, 2010