Gan có chức năng chuyển hóa các chất độc hại để thải trừ ra khỏi cơ thể và tổng hợp các chất cần thiết. Suy gan cấp tính là tình trạng suy giảm chức năng gan diễn ra nhanh trong vòng từ 48 giờ tới vài tuần với những thay đổi cấp tính chức năng gan và ý thức của bệnh nhân.
- Bệnh suy gan cấp là gì?
Gan có chức năng chuyển hóa các chất độc hại để thải trừ ra khỏi cơ thể và tổng hợp các chất cần thiết. Suy gan cấp tính là tình trạng suy giảm chức năng gan diễn ra nhanh trong vòng từ 48 giờ tới vài tuần với những thay đổi cấp tính chức năng gan và ý thức của bệnh nhân.
- Nguyên nhân gây bệnh suy gan cấp là gì?
- Viêm gan virus: gồm các virus viêm gan A, B, E…. Việt Nam chủ yếu là viêm gan vi rút B.
- Do dùng các thuốc/chất gây độc cho gan:
+ Tác dụng phụ của thuốc, đặc biệt khi dùng quá liều/kéo dài, như thuốc ngủ, thuốc giảm đau hạ sốt, kháng sinh (thuốc lao…), thuốc điều trị tâm thần, ung thư…
+ Lạm dụng những loại thuốc không rõ nguồn gốc, không được kê đơn chính thống: thực phẩm chức năng không rõ tính năng, thuốc nam, thuốc bắc không rõ nguồn gốc.
+ Lạm dụng những chất kích thích trong thời gian dài: rượu, bia, ma túy…
- Nguyên nhân ít gặp: bệnh tự miễn, rối loạn chuyển hóa bẩm sinh (Wilson), sốc kéo dài.
- Biểu hiện bệnh suy gan cấp như thế nào?
- Hội chứng suy tế bào gan: vàng da, mệt mỏi, chán ăn, sợ thức ăn dầu mỡ, đau bụng vùng gan, buồn nôn và nôn, hơi thở có mùi hôi khai, chảy máu khó cầm. Nếu bệnh nhân có bệnh lý gan mạn tính từ trước có thể xuất hiện cổ trướng, nôn máu, đại tiện phân đen.
- Thay đổi ý thức các mức độ là biểu hiện chính của suy gan cấp ở các mức độ nặng dần từ 1-4 dưới đây. Thay đổi ý thức xuất hiện sau 2-8 tuần từ khi có biểu hiện vàng da.
- Các hội chứng toàn thân: xuất hiện trong bệnh cảnh nặng: sốt, suy hô hấp, tụt huyết áp, nhịp tim nhanh, hạ đường máu, suy thận, hôn mê, co giật…
- Điều trị suy gan cấp như thế nào?
- Thuốc giải độc gan, thụt tháo, chống phù não, kháng sinh, nuôi dưỡng, thuốc kháng virus (nếu là viêm gan virus).
- Thủ thuật can thiệp nếu có chỉ định: đặt sonde ăn, đặt nội khí quản bảo vệ đường thở nếu hôn mê. Lọc máu, lọc huyết tương để hấp phụ chất độc do gan không chuyển hóa, thải trừ được. Ghép gan là giải pháp cuối nếu không cải thiện bằng mọi biện pháp điều trị.
- Tiên lượng bệnh suy gan cấp như thế nào?
Tiên lượng xấu, tử vong càng cao nếu mức độ hôn mê càng sâu và tổn thương càng nhiều cơ quan ngoài gan.
Bác sĩ Nội trú Nguyễn Đức Minh
Khoa Cấp Cứu - Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương
