Trang chủ / Tin tức / Acetaminophen: Dùng liều thuốc lặp lại nhiều lần có thể gây tử vong

Acetaminophen: Dùng liều thuốc lặp lại nhiều lần có thể gây tử vong

01/08/2012 14:42     4,962      12,910     

Theo những kết quả của một nghiên cứu thuần tập lớn đơn trung tâm được xuất bản trên mạng điện tử của tạp chí British Journal of Clinical Pharmacology vào ngày 22/11/2011 cho biết những liều nhỏ acetaminophen được dùng lặp đi lặp lại nhiều lần (được biết như paracetamol ở Vương Quốc Anh và ở đâu đó tại châu Âu) có thể gây tử vong,

 

Bác sĩ Kenneth J. Simpson, một chuyên gia lão thành từ  Đơn vị Ghép gan thuộc Đại Học Edinburgh and Scottish, ở Vương Quốc Anh đã phát biểu "Vào lúc nhập viện, các bệnh nhân quá liều thuốc được xếp xen lẫn nhau này là thích hợp hơn với những vấn đề về gan và não, đòi hỏi phải chạy thận nhân tạo hoặc hổ trợ hô hấp và là có nguy cơ tử vong lớn hơn những người đã dùng quá liều thuốc một lần".

Ông còn cho biết thêm "Phần nào họ đã không dùng thuốc một lúc duy nhất, nhiều người đã dùng thuốc liều lượng quá mức một lần, những người này quyết tự tử, nhưng qua thời gian thương tổn hình thành, và hệ quả có thể gây tử vong."

Ở Vương Quốc Anh, nhiễm độc gan do acetaminophen là nguyên nhân hàng đầu gây suy gan cấp (ALF). Tuy nhiên, hệ quả này của một mẫu hình quá liều thuốc được xếp xen lẫn nhau hoặc đến bệnh viện muộn dẫn đến tử vong hoặc cần ghép gan cấp cứu chưa từng được biết đến trước đây.

Trong 663 bệnh nhân được nhập viện do thương tổn gan nặng do acetaminophen gây cảm ứng giữa năm 1992 - 2008, 161 (24.3%) đã dùng quá liều thuốc được xen kẽ. Được so sánh với các bệnh nhân đã dùng quá liều thuốc một lần duy nhất, các bệnh nhân với quá liều thuốc xen kẽ thì già hơn và thích hợp hơn với việc lạm dụng rượu có ý nghĩa.

Khi được hỏi lý do tại sao họ uống thuốc lặp lại nhiều lần hơn liều thuốc acetaminophen như yêu cầu, bệnh nhân dùng quá liều thuốc xen kẽ thường được kể nhất là nhằm làm giảm đau như là sự hợp lý của họ (58,2%).

Được so sánh với bệnh nhân dùng một lần thuốc quá liều tại một thời điểm, những người đã dùng thuốc quá liều xen kẽ đã dùng liều uống toàn bộ thấp hơn và nồng độ ALT thấp hơn vào lúc nhập viện. Tuy nhiên, họ dễ mắc bệnh lý não và cần đến điều trị bằng lọc thận hoặc thông khí cơ học hổ trợ.

Mặc dầu, tỷ lệ tử vong cao ở những bệnh nhân quá liều xen kẽ hơn tỷ lệ tử vong ở những người dùng quá liều thuốc một lần duy nhất (37,3% so với 27,8%; P = 0,025), mẫu hình quá liều thuốc xen kẽ không phải là một yếu tố dự đoán độc lập về tỷ lệ tử vong. Đối với những người dùng quá liều thuốc xen kẽ, độ nhạy của tiêu chuẩn tiên lượng kém của Đại học King bị giảm xuống (77,6%; 95% CI, 70,8% - 81,5%).

Sự đến cơ quan y tế chậm trể sau 24 giờ sau khi dùng quá liều một lần duy nhất xảy ra ở 44,9% của những người mà thời điểm chính xác của họ có thể được xác đinh, và được kết hợp độc lập với tử vong hoặc ghép gan (OR, 2.25; 95% CI, 1,23 – 4,12; P = 0.009).

Trong phân tích hồi qui đa biến, các nhà điều tra đã kiểm soát về dấu hiệu và triệu chứng, ngay như bệnh lý não gan và thời gian prothrombin, cũng như các yếu tố dân số khác nhau.

Bác sĩ Simpson nói rằng "Những bệnh nhân dùng quá liều thuốc xe kẽ hoặc bệnh nhân đến dịch vụ y tế chậm sau khi dùng quá liều thuốc cần được giám sát chặt chẽ và được cân nhắc về việc dùng chất đối kháng với paracetamol, N-acetylcysteine [NAC], không tương ứng với nồng độ paracetamol trong máu của họ".

Vì cả hai nhóm này tăng nguy cơ phát sinh suy đa phủ tạng, họ được xem xét để chuyển sớm đến các chuyên khoa trung tâm bệnh gan.

Những hạn chế của nghiên cứu này gồm tính tin cậy củ việc bệnh nhân nhớ lại thời điểm uống thuốc, liều tổng cộng paracetamol, và ý định tự tử; dữ liệu bị hạn chế liên quan đến việc dùng đồng thời các thuốc gây cảm ứng enzyme P450 hoặc dùng thức ăn nhanh; và sự chọn lựa thiên vị đối với các trường hợp nhiễm độc acetaminophen nặng hơn ở Scotland.

Các tác giả nghiên cứu kết luận "nghiên cứu thuần tập lớn này biểu thị các tác dụng có hại của việc đến viện muộn và mẫu hình dùng thuốc quá liều xen kẽ lên kết quả tiếp theo thương tổn gan cấp do paracetamol gây cảm ứng". "Cả việc đến viện muộn > 24 giờ và dùng quá liều paracetamol xen kẽ được kết hợp mạnh mẽ với suy chức năng đa cơ quan và nhu cầu đối với việc ghép gan. Những bệnh nhân có mặt với các mẫu hình quá liều thuốc này nên được xử lý khi nguy cơ cao đối với sự tiến triển đến suy gan cấp, và nên tiếp nhận NAC khi họ có mặt ở bệnh viện trong khi chờ đợi đánh giá nồng độ ALT và thời gian prothrombin."

 

 

Tài liệu tham khảo

Laurie Barclay.(2011). Acetaminophen: Repeated Use of Slightly Too Much Can Be Fatal. From Medscape Medical News,www.medscape.com

BS. Phan Quận- Văn phòng Hội Truyền Nhiễm Việt Nam

Facebook a Comment
Các tin khác: