Mủ nội sọ ở trẻ em châu Phi: một biến chứng nghiêm trọng nhưng có thể phòng ngừa được
Vấn đề nghiên cứu: Mủ nội sọ (ICS) là sự tụ tập mủ do các nguyên nhân nhiễm khuẩn nội sọ gây nên. Ở đây các tác giả đã trình bày kinh nghiệm thực hành lâm sàng của họ.
Bệnh nhân và phương pháp: Tất cả trẻ em được phẩu thuật vì mủ nội sọ tại Bệnh viện Trung ương Yaoundé từ tháng 1/ 2000 đến tháng 12/2008 đã được đưa vào trong nghiên cứu hồi cứu này.
Kết quả: Ba mươi lăm bệnh nhân đã được tuyển mộ: 26 (74,29 %) bé trai và 9 (25,71 %) bé gái. Tất cả số bệnh nhân này đại diện 82,9 % của tất cả các trường hợp mủ nộ sọ đã được phẩu thuật trong bệnh viện nói trên. Mủ nội sọ đã đại diện 14,3 % trường hợp các tổn thương choán chổ ở nội sọ. Tuổi trung bình là 8,34 tuổi. Bệnh nhân có triệu chứng nhức đầu (80,77 %), rối loạn ý thức (20 %), động kinh (76 %), nôn mữa (20 %), liệt thần kinh khu trú bán thân (69,23 %), rối loạn ngôn ngữ (12 %), và sốt (89,29 %). Thường gặp tam chứng Bergman (51,86 %). Nhiễm khuẩn nguyên phát: viêm màng não mủ 8 trường hợp (22,85 %); viêm xoang 6 trường hợp (17,14 %); chấn thương đầu 5 trường hợp (14,28 %); viêm tai giữa 1 trường hợp (2,85 %); các bệnh lý ổ mủ ở mặt 3 trường hợp (8,56 %); bệnh tim 1 trường hợp (2,85 %); và mở hộp sọ 1 trường hợp (2,85 %). Trong 7 trường hợp (20 %) là không rõ nguồn gốc. Các tổn thương tràn mủ 23 trường hợp (65,71 %), áp xe não 8 trường hợp (22,85 %) và viêm não thất có mủ 2 trường hợp (5.72 %). Các thủ thuật phẩu thuật là những lổ khoan sọ (burr holes) (88,89 % trường hợp tràn mủ) và chọc hút kiểu khoan xương sọ (trepano-puncture-aspiration) (75 % trường hợp áp xe). Tỷ lệ tử vong (21,42 %) và tỷ lệ bệnh (42,85 %) đã được ghi nhận.
Kết luận: Mủ nội sọ là những bệnh lý thường hay gặp ở trẻ em tại các nước đang phát triển nhưng có thể phòng ngừa được (điều trị ổ nhiễm khuẩn nguyên phát sớm). Dẫn lưu mủ qua khoan hộp sọ (tràn mủ) và chọc hút qua lổ khoan hộp sọ (áp xe) là những kỹ thuật đơn giản, an toàn và hiệu quả.
Ghi chú: Trepano-puncture-aspiration: là phương pháp chọc hút mủ qua lổ khoan sọ bằng một lưỡi cưa hình trụ (trephine)
Tài liệu tham khảo
Djientcheu VP, Mouafo TF, Esiene A, Kamga YN, Nguefack S, Bello F, Yamgoue TY, Ongolo ZC, Mbonda E.(2013). Intracranial suppurations in the African child: a severe but preventable complication. Childs Nerv Syst. 2013 Jan;29(1):119-23. doi: 10.1007/s00381-012-1930-6. Epub 2012 Oct 3.
Bs Phan Quận – Văn Phòng Hội Truyền Nhiễm Việt Nam
