CO GIẬT DO SÁN NÃO: SUÝT NHẦM LẪN VỚI U NÃO
Trung tâm Khám chữa bệnh theo yêu cầu và Quốc tế – Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương vừa tiếp nhận và điều trị thành công một trường hợp tổn thương não do ký sinh trùng. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng co giật, đau đầu – những biểu hiện dễ khiến nhiều người nghĩ đến u não. Bệnh nhân là anh N.H.T (39 tuổi ở Hà Nội), trước đó hoàn toàn khỏe mạnh, không có bệnh lý nền đáng chú ý.
Theo BSCKII Nguyễn Văn Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Khám chữa bệnh theo yêu cầu và Quốc tế, khoảng 8 ngày trước khi nhập viện, bệnh nhân bất ngờ xuất hiện cơn co cứng kèm tê tay trái khi đang ở nhà. Sau thăm khám ban đầu tại một cơ sở y tế, các bác sĩ ghi nhận tổn thương nghi ngờ u não, chưa loại trừ yếu tố nhiễm trùng nên bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương để đánh giá chuyên sâu.
Thời điểm nhập viện, bệnh nhân tỉnh táo, không sốt, huyết động ổn định, không có dấu hiệu thần kinh khu trú rõ ràng hay hội chứng màng não. Tuy nhiên người bệnh đau đầu nhiều và vẫn còn cảm giác tê nhẹ tay trái.
Bệnh nhân được chụp cộng hưởng từ (MRI) sọ não, phát hiện tổn thương dạng nang nhỏ tại thùy trán trái, kích thước khoảng 11 x 7 mm, xung quanh có phù não nhẹ. Hình ảnh này hướng nhiều đến tổn thương do ký sinh trùng hơn là u não nguyên phát. Các xét nghiệm huyết thanh học về vấn đề gì? tiếp tục được chỉ định, trong đó xét nghiệm kháng thể kháng sán dây chó cho kết quả dương tính, giúp khẳng định chẩn đoán tổn thương não do ký sinh trùng.
Bác sĩ Nguyễn Văn Phương thăm khám cho bệnh nhân N.H.T
Sau khi xác định nguyên nhân, bệnh nhân được điều trị nội khoa theo phác đồ, kết hợp kiểm soát triệu chứng và theo dõi sát diễn biến thần kinh. Sau khoảng 10 ngày điều trị nội trú, tình trạng bệnh nhân cải thiện rõ rệt, hết tê tay, không còn xuất hiện cơn co giật, không đau đầu hay chóng mặt, toàn trạng ổn định. Người bệnh được cho ra viện và tiếp tục điều trị ngoại trú đủ liệu trình kéo dài 4 tuần.
Khi tái khám gần một tháng sau, kết quả chụp cộng hưởng từ cho thấy tổn thương não thu nhỏ ( cụ thể hình dạng nang) rõ rệt, phù não giảm, không còn dấu hiệu tiến triển, đáp ứng điều trị tốt. Bệnh nhân tiếp tục được chỉ định thêm một đợt thuốc củng cố và theo dõi lâu dài.
BS Phương cho biết, nhiễm sán não không phải bệnh lý hiếm nhưng rất dễ bị bỏ sót do triệu chứng ban đầu thường không điển hình. Người bệnh có thể chỉ xuất hiện co giật, tê yếu thoáng qua hoặc đau đầu nhẹ, dễ nhầm lẫn với u não hoặc tai biến mạch não. Đường lây nhiễm không nhất thiết do tiếp xúc trực tiếp với chó mèo, mà thường liên quan đến ăn uống không đảm bảo vệ sinh, đặc biệt là rau sống, thực phẩm tái sống hoặc nguồn nước nhiễm bẩn, tạo điều kiện cho trứng ký sinh trùng xâm nhập vào cơ thể và di chuyển lên não.
Từ trường hợp này, các bác sĩ khuyến cáo người dân không nên chủ quan với các triệu chứng thần kinh bất thường, dù chỉ thoáng qua. Việc đến cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán hình ảnh và làm xét nghiệm đầy đủ có ý nghĩa quan trọng trong phát hiện sớm bệnh. Điều trị đúng phác đồ giúp tổn thương não hồi phục tốt, tránh biến chứng nặng cũng như các can thiệp phẫu thuật không cần thiết. Bên cạnh đó, mỗi người cần duy trì thói quen ăn chín uống sôi, rửa tay sạch và đảm bảo vệ sinh thực phẩm để phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý ký sinh trùng nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được phát hiện kịp thời.
Bài và ảnh : Phòng Công tác xã hội
